چگونه از وابستگی عاطفی رها شویم؟ ا وابستگی عاطفی خوب یا بد؟
وابستگی عاطفی نوعی نیاز عاطفی و روانی به فرد دیگری نامیده میشود که بدون وجود او فرد وابسته، در زندگی‌اش به مشکل بر می‌خورد.
- شکست‌های ما از مهم‌ترین علل وابستگی هستند و همه ما در ناخودآگاه مان از این که به تنهایی کافی و کامل نیستیم در عذابیم.
- فردی که از وابستگی عاطفی رنج میبرد، تنها برای دیگران زندگی می‌کند و خودش را نادیده می‌گیرد.
- وابستگی، تمام زندگی فرد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و مانع هویت یابی فرد میشود.
- وابستگی یک رابطه عاطفی را به ناکامی می‌کشاند.
در شرایط وابستگی ما شدیداً به اتصال عاطفی، انرژیكی طرف مقابل عادت كرده ایم. برای تجربهٔ این وضعیت می توانیم به كاری فكر كنیم كه ما را اذیت می كند، ولی نمی توانیم آنرا رها كنیم یا ارتباطی را تصور كنیم كه ما را اذیت می كند، ولی نمی توانیم آنرا قطع كنیم و یا مواردی را در نظر بگیریم كه وقتی به آن فكر می كنیم، عذاب می كشیم.
به گزارش بخش سبک زندگی سایت ری را؛ وابستگی خود بار منفی دارد بخصوص اگر به یک وابستگی از نوع عاطفی تبدیل شود، سبب بروز اتفاقات جبران ناپذیری خواهد شد که از این رو :: ری را قصد دارد در ادامه به معرفی انواع وابستگی عاطفی بپردازد.
شکست‌های ما از مهم‌ترین علل وابستگی هستند و همه ما در ناخودآگاه مان از این که به تنهایی کافی و کامل نیستیم در عذابیم.
وابستگی عاطفی چیست؟
وابستگی عاطفی نوعی نیاز عاطفی و روانی به فرد دیگری نامیده میشود که بدون وجود او فرد وابسته، در زندگی‌اش به مشکل بر می‌خورد و در واقع فرد وابسته از آن جهت به دیگران وابسته میشود که گمان می‌کند بدون حضور دیگری نمی‌تواند تعادل روانی داشته باشد.
وابستگی، تمام زندگی فرد را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و مانع هویت یابی‌اش میشود، به طریقی که تمامی زندگی فرد منوط به حضور شخص دیگر بوده و از دست دادن اش سبب برهم خوردن تعادل روانی شده و تمامی کارهای روزانه وی را دچار اختلال می‌کند.
در قالب یک جمله می‌توان گفت؛ ما در ارتباط با کسی یا چیزی آنچنان مجذوب شده‌ایم که احساس می‌کنیم با نبودن آن، ما نیز نابود می‌شویم در این حالت، ما به شدت به نیاز عاطفی، آن عادت کرده‌ایم.
چرا وابسته می‌شویم؟
شکست‌های ما از مهم‌ترین علل وابستگی هستند و همه ما در ناخودآگاه مان از این که به تنهایی کافی و کامل نیستیم در عذابیم.
گاهی فرد در دوران کودکی به این نتیجه میرسد که به تنهایی قادر به انجام کاری نیست و همواره به دیگران نیازمند است و چنین فردی در بزرگسالی نیز به این باور میرسد که برای بقا و ادامه زندگی وابسته به دیگران است و همواره به کمک دیگران نیازمند است.
باید بدانید؛ چنین باوری به طور معمول در نتیجه حمایت‌های بیش از حد والدین در دوران کودکی ایجاد میشود و سرچشمه شکل گیری شخصیت وابسته است و این افراد خود را بسیار آسیب پذیر می‌دانند که مانند یک کودک همواره محتاج کمک و توجه دیگران هستند و به همین دلیل بسیار حساس و زودرنج اند.
وابستگی عاطفی چند نوع است؟
وابستگی سالم
در وابستگی عاطفی سالم، فرد در زمان مناسب و در صورت نیاز، مستقیما درخواست کمک می‌کند. در روابط با دیگران احساس امنیت، اعتماد و علاقه به میزان کافی وجود دارد.
روابط سالم و در حد اعتدال بوده و هر یک از طرفین در رابطه برای دیگری ارزش و اهمیت قائل هستند.
طرفین در عین حال که به نیاز‌های خود توجه دارند، حس محبت و همدلی را نیز از طرف مقابل خود دریغ نمی‌کنند و خویشتن حقیقی خود را فراموش نمی‌کنند.
ویژگی‌های وابستگی سالم چیست؟
باید بدانید که کسی در وابستگی سالم، در دیگری حل نمی‌شود و رابطه سرشار از اعتماد، اطمینان، انعطاف پذیری و خالی از اضطراب، ناامنی، سوءظن و رفتار خصمانه است. وابستگی سالم وابستگی است که هیجان‌هایی که دو طرف نسبت به هم دارند معقول و منطقی است.
فهم یکدیگر وجود دارد، اما الزامی ندارد که دو طرف عین هم بفهمند و در وابستگی سالم احساس شایستگی در زندگی، شفافیت، تغییر و پیش بینی پذیری در طرفین وجود دارد.
وابستگی ناسالم
فرد در وابستگی عاطفی ناسالم سعی دارد طرف مقابل را تحت کنترل و نفوذ خود قرار دهد و به دلیل ترس از طرد شدن مانند یک قربانی هرگونه تحقیری را تحمل کند.
انواع عوارض وابستگی ناسالم چیست؟
یک رابطه مخرب ناشی از وابستگی سبب میشود که همیشه وحشتی در شخص وجود داشته باشد که مبادا طرف مقابل او را تنها بگذارد یا به او دسترسی نداشته باشد.
این افراد اغلب ناامید و اندوهگین اند ، توجه به این نکته ضروری است که وابستگی عاطفی اعتماد به نفس را «تخریب می‌کند» و همیشه احساس خشم، تردید نسبت به خود، ترس از طردشدن، ترس از تنهایی، حس عدم امنیت، شرم، حقارت یا ترس از این که دیگران شما را دوست نداشته باشند یا از شما قدردانی نکنند وجود دارد.
زمانی که با دوستانش است، خودش را فراموش می‌کند، زمانی که مشغول کاری میشود، خودش را تمام و کمال وقف آن کار می‌کند تا مورد پسند و قبول دیگران قرار گیرد و یا ذره‌ای از او قدردانی کند.
در وابستگی، فرد شروع می‌کند به گدایی کردن توجه و در عمق وجود خود، احساس رضایت نمی‌کند و نیاز به تایید و تصویب دائمی از سوی دیگران دارد.
از مطالبه حق خود خجالت می‌کشد و به راحتی اظهار عقیده نمی‌کند، به دیگران محبت می‌کند تا رهایش نکنند.
افراد وابسته در رابطه عاطفی اکثر مشکلات را متوجه خود می‌دانند و «نه» گفتن برای آنها کابوس است، چون احساس شایستگی نمی‌کند.
روابط افراد وابسته به سمت کسانی که رابطه سالم دارند نمی‌رود بلکه به سوی افراد باج گیر جذب میشوند.
علائم وابستگی عاطفی
نداشتن احساس ارزشمندی
از نشانه‌های عمده وابستگی، نداشتن احساس ارزشمندی است.
در وابستگی، ارزش، لیاقت و شایستگی فرد وابسته را دیگران تعیین و تایید می‌کنند.
یعنی، فرد در صورت از دست دادن آن عامل یا آن رابطه، و عدم تایید، تحسین و تصدیق از سوی مقابل، احساس ناتوانی، حقارت و عدم ارزشمندی می‌کند.
این فرد، چون توانمندی‌های خود را نشناخته و آنها را باور ندارد، گمان می‌کند بدون حضور دیگران نمی‌تواند به خواسته‌های خود برسد.
ترس و ناامنی
ترس و ناامنی از دیگر نشانه‌ها است. باید بدانید که؛ در یک رابطه عاطفی حقیقی تنش و ترس وجود ندارد، اما یک فرد وابسته همیشه در ترس و وحشت به سر میبرد که مبادا منبع عشق‌اش را از دست بدهد.
حسادت، کنترل افراطی و محدود کردن آزادی نیز از دیگر نشانه‌های وابستگی هستند که زندگی را هم برای خود شخص و هم فردی که منبع وابستگی است سخت و دشوار می‌کند.
وابستگی یک رابطه عاطفی را به ناکامی می‌کشاند، زیرا انسان وابسته همواره فرد مقابل را وادار می‌کند به خاطر او، افکار و عقاید و نوع زندگی خودش را عوض کرده و به‌طور کلی طبق نظر او زندگی کند.
مسلما چنین فردی هرگز نمی‌تواند عشق خود را همان‌طور که هست بپذیرد و او را دوست داشته باشد.
فرد وابسته به دیگران تکیه کرده و از توانایی فکر و اندیشه خود استفاده نمی‌کند. او بدون فکر در تمامی امور زندگی از دیگران تقلید کرده و از آنها فرمانبرداری می‌کند
راهکارهای کاهش وابستگی عاطفی
ریشه های وابستگی را پیدا کنید
با خودتان صادق باشید و تلاش کنید ریشه های وابستگی را پیدا کنید.
شاید چون هیچوقت مجبور نشده اید که تنها بمانید، از تنها شدن می ترسید، شاید هم عزت نفس شما وابسته به تعاریف و تحسینهای او است. درمورد این مسئله فکر کنید، زیرا ریشه یابی کردن این وابستگی، شرط اصلی غلبه به آن است.
ارتباطات اجتماعی خویش را افزایش دهید
زمانی که ارتباطات بیشتری دارید، با اشخاص بیشتری اشنا می شوید و با دنیا های جدید تری در رابطه خواهید بود و حس وابستگی کمتری می کنید.
اشخاص وابسته در ذهن خود به خاطر کودکی ای که داشته اند دایماً فکر می کنند که:
“اگر وابسته نباشی رها خواهی شد”
کل زندگی اشخاص دچار وابستگی بر مبنای این قانون پایه ریزی می شود. داشتن ارتباط عاطفی با این اشخاص بسیار طاقت فرساست.
هیچ شخصی از این که کسی دائم به وی بچسبد و بدون اعتماد به نفس و ضعیف باشد خوشش نخواهد آمد. پس پیش از انتخاب شریک عاطفی خویش، حتماً او را بشناسید.
ترس هایتان را شناسایی کنید
اغلب مواقع ریشه نیازمندی و وابستگی در ترس است.
فکر کنید اگر شخصی که به وی وابسته اید ترکتان کند، چه احساسی به شما دست خواهد داد؟ از خودتان سوال کنید دراین صورت چه چیزهایی شما را می ترساند؛ به عنوان مثال اگر به شخصی که در حال شناخت برای ازدواج هستید وابسته شده اید، ممکن است ترس دوست داشته نشدن را تجربه کنید.
بیان احساسات منفی و مثبت
حاصل از دست دادن منبع وابستگی یکی از راههای است که شخص از آن طریق قادر خواهد بود احساسات خویش را بشناسد و جهت از بین بردن وابستگی عاطفی اقدام کند.
یکی از دلایلی که اشخاص به سایرین وابسته میشوند اگاهی نداشتن بر احساسات و هیجانات منفی است که درونشان در حال شکل پذیری است.
سطح عزت نفستان را افزایش دهید
وابستگی عاطفی پیوسته با عدم عزت نفس رابطه دارد.
غیر ممكن است كه در عین وابستگی های شدید احساسی، از عزت نفس بالایی برخوردار باشید.
نخستین راهکار برای غلبه بر وابستگی عاطفی، آن است كه بدون شكنجه و عذاب و تخریب فكری، با مهربانی، عمیقا به خودتان عشق بورزید.
برای آنكه دوباره به عزت نفس دست یابید نكات زیر میتوانند موثر باشند:
- هرروز ساعتی را برای خوشحال كردن خودتان اختصاص دهید.
- روی نكات مثبت و موفقیت هایتان تمركز كنید.
- « نه» گفتن را یاد بگیرید.
- به خواسته هایتان توجه كنید.
- برای آنكه مورد پسند سایرین قرار بگیرید، تلاش نكنید خودتان را تغيير دهید.
- به نظر خودتان اهمیت دهید.
- در ذهنتان تصویر مثبتی از خویش داشته باشید.
- با اشخاص مثبت نشست و برخاست كنید.
- از خودتان مواظبت كنید.
- از تنها ماندن لذت ببرید.
درست است كه دوست دارید دوستتان پیش شما باشد و زمانی كه وی پیش شما نیست حس ناراحتی و تنهایی و همینطور حس نبود عشق و محبت می كنید؛ ولی به این مسأله فكر كنید كه تنهایی هم میتواند شادی آفرین باشد!
میتوانید از این فرصت استفاده كنید و كارهای مورد علاقه تان را انجام دهید:كتاب خواندن، گوش دادن به یك فایل صوتی، ورزش كردن، یادگیری چیزهای جدید و یا كمك به اشخاص نیازمند و … .
اگر تنها هستید، لحظات كوچكی كه در تنهایی با خودتان می گذرانید، میتوانند لحظات ناب شادی بخشی باشند.
از کنترل کردن دیگران دوری کنید
هنگامی که بیش از حد به شخصی وابستگی عاطفی داشته باشید، درنهایت تلاش خواهید کرد وی را کنترل کنید و چنانچه موفق نشوید، حس بدبختی خواهید کرد.
قبول کنید که اطرافیانتان هم حق دارند افکار، احساسات و انتخاب های خودشان را داشته باشند و نباید حتماً شما را دخالت دهند. تلاش کنید انرژی تان را برای کنترل کردن افکار و انتخاب های خودتان صرف کنید.
برای نمونه، زمانی که دوستتان می خواهد با افراد دیگر وقت بگذراند و شما حس حسادت می کنید، نباید این حس بد را به آن ها منتقل کنید؛ بلکه باید نفسی عمیق بکشید و به خودتان یادآوری کنید که اشخاص حق دارند دوستان زيادي داشته باشند و به این فکر کنید که در اوقات فراغت خویش چه کارهای دیگری میتوانید انجام دهید.
شناخت و عبور از الگوهای مخرب دوران کودکی
بسياري از نیازها امکان دارد از اتفاقات سخت دوران کودکی سرچشمه گرفته شده باشد.
شناسایی این وقایع و پاسخگویی به این اتفاقات در نقش یک بچه، یک شیوه عالی برای شناخت و بررسی علت و درگیر شدن در وابستگی های عاطفی است. نقش امروز ما، تغيير گذشته یا جبران آن نیست.
نقش زمان حال، معکوس کردن و یا جبران کردن گذشته نیست.
توقعات خویش در مورد افراد را رها کنید
زمانی که از نظر عاطفی وابسته هستید، احتمال بیشتری دارد که مفهومی از توقعات نادرست و بیش از حد در خصوص افراد هم داشته باشید.
این مسئله ممکن است از یک آرمان گرایی ساده بینانه در خصوص رابطه با افراد، رابطه عاشقانه و یا موضوعات دیگری که به نظر ” قرارداد” میرسد ، سرچشمه بگیرد.
نه گفتن و آموختن مهارت های جرأت مندی
آموختن نه گفتن یکی ديگر از راههایی است که اشخاص را از وابستگی عاطفی می رهاند و به او جرات می دهد که به بعضی رابطه ها و درخواست ها نه بگوید که تمامی این مهارت ها در سایه افزایش اعتماد به نفس شکل می گیرد.
با مشاور صحبت کنید
همکاري با روان شناس و روان‌پزشک مورد اعتماد در تشخیص و ازبین بردن الگو های مخرب تأثير زيادي دارد.
این مسئله سبب میشود تا اندازه ای در غلبه بر وابستگی عاطفی به تنهایی با چالش روبرو شوید.
روان شناس یا روان‌پزشک به شما کمک می کند مشکلات گذشته را که منجر به نگرانی های فعلی در رابطه شده پیدا کنید و راههای سالم تری برای براورده‌کردن احتیاج های عاطفی در پیش بگیرید.
فردی که دارای استقلال عاطفی است، در زندگی و رابطه خود برای رسیدن به شادی، به دیگران و رضایت آنها هیچ گونه وابستگی ندارد و در حقیقت به خود اطمینانی بالا دارد و علایق و خواسته های خود را به خوبی می شناسد و با داشتن خودشناسی بسیار زیاد و قدرتمند میتواند سیستم عاطفی خویش را بعنوان یک انسان اجتماعی بدرستی هدایت نماید.
استقلال عاطفی یک فاکتور بسیار اساسی برای داشتن روابط سالمی با دیگران است که البته بعضی اشخاص به صورت ذاتی از آن برخوردارند.
ولی اینگونه نیست که نتوان این خصوصیت را در بقیه اشخاص نیز بالا برد. همه انسانها میتوانند با آموزش و تمرین و تکرار این خصوصیت را هم در خود بسیار تقویت کنند و با داشتن این خصوصیت روابطی بهتر و محکم تر و مؤثر تر را با دیگر اشخاص داشته باشند.
↓به کانال تلگرام و پیج اینستاگرام ری را بپیوندید↓
